Piotr Kwiatek OFMCap

Metafory w psalmach

📕Obecnie pracuję nad tematem: „Jak pracować z psalmami i metaforami?” i mam pomysł!💡

„Psalmy pomagają nie tyle uciec od rzeczywistości, co wejść w nią głębiej. Przefiltrować to, co się dzieje, przez coś większego niż własne nerwy czy schematy myślowe. Można z nimi płakać, złościć się, buntować, błagać, dziękować dokładnie tak, jak się czuje. A to już coś. W świecie, w którym często trzeba udawać, że wszystko gra, psalm uczy, że nie musimy być sztucznie spokojni ani zawsze poukładani. Możemy być prawdziwi.
Zobaczmy więc, jak można pracować z tymi starymi, a jednocześnie zaskakująco aktualnymi tekstami, które choć zapisane tysiące lat temu nadal potrafią trafić w samo sedno ludzkiego doświadczenia. Psalmy nie są martwą literaturą ani tylko modlitwą do odklepania to coś więcej. To jakby ktoś przed wiekami spisał nasze własne emocje, tylko używając innych słów. Lęk, złość, wściekłość, nadzieja, poczucie sensu i jego zupełny brak wszystko tam jest. I co ważne, bez upiększeń. Metafory, którymi są nasycone, działają jak kotwice pomagają uchwycić to, co w nas rozedrgane, rozbite albo nienazwane.
W codziennym życiu nie mamy przecież zbyt wielu przestrzeni, żeby bezpiecznie wypuścić z siebie to, co w środku kotłuje. Czasem coś nas trzyma za gardło, ale brakuje słów, żeby to wypowiedzieć nawet samemu sobie. I właśnie wtedy warto sięgnąć po psalm. Nie po to, żeby znaleźć gotową odpowiedź, tylko żeby dać sobie język, który uniesie ciężar emocji. To taka terapia przez metaforę prosta, ale głęboka. Nie trzeba do tego żadnych specjalnych umiejętności. Wystarczy odrobina ciszy i odwagi, żeby się zatrzymać i usłyszeć, co tak naprawdę w nas gra […]”.

🔴 I tutaj w książce chcę zaproponować trzy proste, ale konkretne kroki, dzięki którym metafory mogą stać się narzędziem rozwoju duchowego — ożywiać modlitwę i sprawiać, że nasza relacja z Bogiem staje się nie tylko głębsza, ale też uzdrawiająca od środka.aspekcie terapeutycznym…

Kwiatek, P. „Lustro duszy, Psalmoterapia w praktyce” (w przygotowaniu).

🏚️ WZNIOSŁE PLANY, KRUCHE FUNDAMENTY

✝️ #PsalmNaDzień

Możesz mieć architekta z Harvardu, ekipę jak z NASA i budżet bez dna. Ale jeśli Pan nie jest fundamentem — wszystko i tak może runąć. Ilu z nas buduje życie jak wieżowiec z kart: kariera, dom, wakacje all inclusive. A potem nagle diagnoza: zdrada, choroba, wypalenie, śmierć. I wszystko się wali. Bo zabrakło Tego, który daje sens, ale nie tylko na sukcesy. Budowanie bez Boga to jak leczenie złamania plastrem na chwilę zasłoni, ale bólu nie uśmierzy. Jezus mówi: „Beze Mnie nic nie możecie uczynić” (J 15,5). Nie mówi: „trochę mniej” – mówi: NIC.

🏗️ PYTANIA DO SERCA:
🔵 Na czym dziś opierasz swoje życie?
🔵 Czy w Twoim domu jest miejsce dla Boga – nie tylko w obrazku, ale w codziennych spotkaniach?
🔵 W jakiej części Twojego życia nie dopuściłeś jeszcze Boga do projektu?

💡Nie chodzi o to, by robić mniej. Chodzi o to, by robić z Nim. Inaczej to tylko piękne ruiny w powolnym rozpadzie.

„Każdy, kto słucha tych słów moich i wypełnia je (…), podobny jest do człowieka roztropnego, który dom swój zbudował na skale” (Mt 7,24).

Błogosławionego dnia w łączności w 1W1.

„Lustro duszy” – cd.

Kolejny fragment z rozdziału, gdzie mówię o terapeutycznym aspekcie tzw. „psalmów złorzeczących”…

„[…] Złość nie musi prowadzić do przemocy. Może prowadzić do prawdy. A prawda jeśli wypowiedziana przed Bogiem zaczyna człowieka oczyszczać. Tak jak ogień wypala to, co martwe, by mogło wzrosnąć nowe. Złorzeczące psalmy uczą nas jednego: nie musisz czekać, aż się uspokoisz, żeby stanąć przed Bogiem. Możesz przyjść roztrzęsiony, wściekły, pogruchotany. I On się nie odsunie, nie zawstydzi, nie oceni. Zostanie i wysłucha, bo Bóg jest nie tylko sprawiedliwy On jest źródłem pokoju. I w tym właśnie spotykają się psychologia i teologia. W uznaniu, że emocje są ważne, że nie wolno ich zamiatać pod dywan, że potrzebują ujścia. Ale też, że człowiek nie uzdrowi się sam. Potrzebuje relacji. Z sobą, z drugim, i jeśli wierzy z Bogiem. Tym, który widzi głębiej niż my sami. Tym, który zna całe nasze wnętrze”.

Kwiatek, P. Lustro duszy, Psalmoterapia w praktyce” (w przygotowaniu).

„Stwórz metaforę”
Psalmista nie jest filozofem, który układa definicje. Nie jest teologiem, który precyzuje dogmaty. On jest poetą serca, człowiekiem, który zamiast wykładu daje nam obraz. Zamiast instrukcji metaforę. Bo są takie miejsca w duszy, których nie da się opisać prosto. Można tylko opowiedzieć je obrazem.
Z czasem w mojej pracy pojawiła się jeszcze jedna metoda o której wcześniej nie pisałem. Niby prosta, a potrafi bardzo dużo zmienić: „Stwórz metaforę”. Słowo metafora pochodzi z greckiego metaphora (μεταφορά) i oznacza przeniesienie. Już starożytni Grecy wiedzieli, że czasem nie da się o czymś mówić wprost. Niektóre prawdy, emocje czy rany potrzebują obrazu, który uniesie ich ciężar i pozwoli mu dotrzeć tam, gdzie sucha definicja nigdy by nie dosięgła. Metafora to most, ułatwia przejście z tego, co niewyrażalne, do tego, co możliwe do wypowiedzenia”.

[…] „Dla psalmistów, którzy żyli w świecie przesyconym symboliką i bliskością natury, metafory były naturalnym sposobem wyrażania się. Widzieli Boga w burzy, w górach, w strumieniach. Widzieli swoje własne zmagania odzwierciedlone w walce wiatru z pustynnym piaskiem, w wytrwałości drzewa posadzonego nad wodami. To nie była jedynie poetycka licencja, to była głęboka intuicja o tym, jak działa ludzka psychika i jak najlepiej komunikować prawdy duchowe”.

Kwiatek, P. Lustro duszy, Psalmoterapia w praktyce” (w przygotowaniu).

DOBROTEKA ENGLISH/POLISH – AUDIO

🔥 NIESAMOWITE! Już na dniach aplikacja Dobroteka 2.0 będzie dostępna także w wersji audio – zarówno po polsku 🇵🇱, jak i po angielsku 🇬🇧🇺🇸!
Już teraz pokażę Wam fragment po angielsku, a z czasem będę udostępniać również filmiki po polsku – będzie super! 💥🎧
Śledźcie nas, bo dzieje się dużo dobra! 💛✨

👇 Link do aplikacji w komentarzu!
📱 Dla osób anglojęzycznych – wystarczy pobrać aplikację na terenie swojego kraju, a całość automatycznie wyświetli się po angielsku. Wersja audio już wkrótce! 🎙️🌍

🍇 RODZINA – MITY O SZCZĘŚCIU

✝️ #PsalmNaDzień
„Małżonka twoja jak płodny szczep winny we wnętrzu twojego domu. Synowie twoi jak sadzonki oliwki dokoła twojego stołu” (Ps 128,3).

Werset tego psalmu totalnie odległy od współczesnych poradników „jak być spełnionym singlem z psem i Netflixem”. Psalm 128 pokazuje coś innego: szczęście to relacje, które mają korzenie i owoc. Kobieta nie jak dekoracja, ale jak szczep winny: żywa, twórcza, zakorzeniona w domu. Dzieci nie jak projekt, ale jak sadzonki oliwki: wymagają cierpliwości, ale dają owoce na pokolenia. To obraz miłości, która nie jest spontanicznym uczuciem, tylko duchowym ogrodem podlewanym codzienną wiernością, wartościami, walką o jedność, rezygnacją z siebie. Brzmi nieatrakcyjnie? Dopóki nie zobaczysz, jak bardzo pusty potrafi być luksusowy salon bez nikogo przy stole.

🍇 PYTANIA DO SERCA

🟢 Czy mój dom to miejsce życia, czy tylko przestrzeń, w której się mijamy?
🟢 Czy dom to dla mnie święta przestrzeń, czy tylko przystanek między pracą a snem?
🟢 Czy inwestuję w rodzinę z taką samą pasją, jak w rozwój osobisty czy karierę?

🌱 Błogosławieństwo nie spada z nieba. Ono wyrasta z ziemi, którą codziennie uprawiasz. Rodzina to nie projekt. To żywa winnica – i od ciebie zależy, czy wyda owoc, czy dziczeje.

Błogosławionego dnia w łączności w 1W1.

✝️ #PsalmNaDzień

„Szczęśliwy każdy, kto boi się Pana, który chodzi Jego drogami!” (Ps 128,1)

W świecie, który mówi: „nie bój się niczego, bądź sobą”, Psalm 128 mówi prawdę: chcesz być naprawdę wolny? Naucz się bać Tego, który stworzył wolność.

Bojaźń Boża to świadomość, że nie ja jestem centrum wszechświata. Że Bóg nie jest dodatkiem do mojego planu, ale jedynym, który naprawdę zna drogę. Chodzenie Jego ścieżkami to nie religijna rutyna. To życiowy wybór pokory w świecie, który czci tylko ego i wygodę.

Bojaźń Boża nie zamyka serca. Ona je oczyszcza z iluzji.

❓ PYTANIA DO SERCA

1. Czy naprawdę szanuję Boga – czy tylko Go „używam”, gdy mi wygodnie?
2. Co w moim życiu pokazuje, że On ma pierwsze miejsce?
3. Czy mój „luz” nie jest czasem ucieczką przed odpowiedzialnością za własną duszę?

Prawdziwy szacunek wobec Boga nie odbiera siły. On ją uwalnia.

„Lustro duszy. Psalmoterapia w praktyce”

📕W jednym z rozdziałów mojej najnowszej książki „Lustro duszy. Psalmoterapia w praktyce” poruszam temat bliski memu sercu – mocy słów… Oto fragment:

„Jeśli naprawdę chcesz się dowiedzieć, co siedzi w twoim sercu, wsłuchaj się w swoje własne słowa. One zdradzą ci więcej, niż ci się wydaje. Bo słowa to nie tylko dźwięki to echa myśli, a myśli są jak otwarte drzwi do serca. Tylko uwaga: nie chodzi o te wypolerowane frazy, które rzucasz w towarzystwie, żeby dobrze wypaść. Chodzi o te zdania, które wyskakują ci z ust, kiedy jesteś zmęczony, sfrustrowany, zraniony. Te mruczane pod nosem. Te rzucane w gniewie. Te wypuszczane za plecami, kiedy nikt nie słyszy. One są jak lustro. I to takie, które nie kłamie. Ale nie po to, żeby cię dobić. Nie chodzi o to, żeby się tym lustrem przywalić po głowie i wpaść w poczucie winy. Chodzi o to, żeby zobaczyć, gdzie naprawdę trzeba zacząć sprzątanie. Nie od języka ale od serca. Bo to tam wszystko się zaczyna. Kiedy serce jest pełne pokoju, przebaczenia, prawdy i miłości, usta przestają ranić. Przestają być mieczem, a stają się balsamem. Leczą, zamiast kaleczyć. I właśnie w tym jednym prostym zdaniu mieści się cały program duchowego uzdrowienia. Jezus dokładnie o tym mówił. Wiedział, co mówi: „Z obfitości serca mówią usta” (Łk 6,45). Jezus nie chce cię zmuszać do milczenia. On chce dać ci nowe serce i wtedy słowa same się zmienią”.

Kwiatek, P. „Lustro duszy. Psalmoterpia w praktyce” – w przygotowaniu

#PsalmNaDzień


„Bo z pracy rąk swoich będziesz pożywał” (Ps 128,2)

Nie musisz być prezesem, by być potrzebnym. Ani influencerem, by zmieniać świat.

W świecie, gdzie łatwość stała się cnotą, ten werset przypomina o wartości pracy oraz o tym, że jest głębokie szczęście w prostym trudzie. W piekarzu, który kończy zmianę o świcie. W matce, która przez łzy zmywa naczynia, a potem tuli dziecko. W kierowcy ciężarówki, który od 20 lat wozi chleb, a nigdy nie był w telewizji.
Ale uwaga: ten owoc nie jest tylko materialny. To wewnętrzne poczucie, że moje życie nie idzie na marne. I że Bóg widzi każdy wysiłek, nawet jeśli świat go nie nagradza

👉 „Kto nie chce pracować, niech też nie je” (2 Tes 3,10)
👉 „Nie samym chlebem żyje człowiek…” (Mt 4,4)
👉 „Robotnik wart jest swojej strawy” (Mt 10,10)
👉 „Cokolwiek czynicie, z serca wykonujcie jak dla Pana” (Kol 3,23)

🔥 PYTANIA DO SERCA


1. Czy potrafię cieszyć się pracą, nawet jeśli nikt jej nie zauważa?


2. Czy nie szukam owocu tam, gdzie nie ma wysiłku?


3. Czy moja praca buduje życie – moje i innych – czy tylko wypala moje serce?

⚡ „Ręce” stworzone do pracy są jak narzędzia Boga. Nie zostawiaj ich w kieszeni.

BŁOGOSŁAWIONEGO DNIA W ŁĄCZNOŚCI W 1W1

NOWY TYDZIEŃ – NOWY PSALM!

🙏 Jakim psalmem modlisz się w tym tygodniu?

Nasza wspólnota 1W1 to już 4478 osób – tyle serc połączonych modlitwą za innych. Chwała Panu! 📖

Dziękujemy każdemu z Was za dar modlitwy i duchowego wsparcia dla tylu osób.
Dając – otrzymujemy. To, co wydaje się małe, staje się wielkie w oczach Boga.

📿 Zaproś znajomych do wspólnoty 1W1
🕊️ BŁOGOSŁAWIONEGO TYGODNIA W JEDNOŚCI 1W1.

MODLĘ SIĘ ZA WAS I W WASZYCH INTENCJACH PSALMEM 126

Lustro duszy… cd. (fragmenty)

🔵 Kolejny fragment z przygotowywanej książki „LUSTRO DUSZY. PSALMOTERAPIA W PRAKTYCE”:

Co dobrego może wnieść w nasze życie jeden z najbardziej mrocznych psalmów?

„W świecie, w którym łykamy coachingowe frazesy jak poranne espresso szybko, mocno i z obietnicą, że zaraz poczujemy się lepiej psalm 88 jest jak kubeł zimnej wody. Tu nie ma łatwego katharsis ani wzniosłego „będzie dobrze”. Jest za to brutalna szczerość o tym, że czasem nie jest dobrze i nie wiadomo, kiedy będzie. Ten jeden z najbardziej ponurych psalmów biblijnych nie kończy się triumfalnym „alleluja”. Nie ma tu happy endu, nie ma ciepłego światła na końcu tunelu. Jest ciemność, która trwa. „Moja dusza syta jest cierpień, a życie moje bliskie Szeolowi” wyrzuca z siebie autor (Ps 88,4). Mocne? I o to właśnie chodzi.
Co nam to robi w codziennym życiu? Przede wszystkim odbiera złudzenie, że każda ludzka historia musi się zamknąć w trzech aktach z obowiązkowym morałem. Czasem i to jest bolesne, ale prawdziwe nie ma rozwiązania. Nie każde cierpienie daje się obłożyć plastrem dobrych rad. Nie każda samotność mija po weekendzie u znajomych. I wbrew temu, co szeptałby wewnętrzny coach, ten brak rozwiązania może być paradoksalnie wyzwalający. Uczy, żeby nie oceniać innych przez pryzmat własnych, połowicznych recept. Jeśli psalmista mógł trwać w głębokiej rozpaczy, to może i ty, i ja, mamy prawo, żeby czasem nie wiedzieć, co dalej. Jak zauważa Brueggemann (1984), psalmy lamentacyjne są wołaniem, w którym nie chodzi o natychmiastową ulgę, ale o prawdę relacji z Bogiem w całym jej chaosie.

[…]

Mądrość z dna

W trudzie można znaleźć coś jeszcze: mądrość, która nie pachnie intelektualną pychą, ale cichym zrozumieniem, jak kruchy jest człowiek. Psalm 88 mówi: „Patrz możesz nie ogarniać, możesz nie widzieć sensu, możesz nawet nie mieć siły udawać, że wszystko gra”. I nagle okazuje się, że jest to mądrość nieoczywista, ale głęboka: że wbrew wszystkiemu nie musimy wszystkiego rozumieć, by trwać. Dla wielu to przypomnienie, że życie bywa brudne od wewnętrznych sprzeczności. Św. Paweł nie pudrował tego wcale, pisząc: „Nie rozumiem bowiem tego, co czynię, bo nie czynię tego, co chcę, ale to, czego nienawidzę to właśnie czynię” (Rz 7,15). W tych słowach jest coś wywrotowego: przyzwolenie na wewnętrzny chaos, który nie przekreśla człowieka ani jego dobrych pragnień.

[…]

Łagodność zamiast szybkich sądów

Co jeszcze? Cierpienie, którego nie da się przykryć sloganem, uczy łagodności wobec innych i siebie. Kiedy człowiek sam przejdzie przez swoją noc, staje się mniej skory do dawania innym złotych rad. Zamiast tego zaczyna słuchać. Rozumie, że nie każdy krzyk potrzebuje odpowiedzi czasem wystarczy obecność. I tu właśnie tkwi siła tego mrocznego tekstu: uczy, że nie wszystko trzeba natychmiast naprawiać. Nie wszystko wymaga natychmiastowej ulgi. Czasem prawdziwa ulga rodzi się dopiero wtedy, kiedy pozwolisz ciemności wybrzmieć do końca a potem, być może, zobaczysz w niej coś, czego wcześniej w świetle w ogóle nie było widać.
Psalm 88 to nie jest fragment, który warto czytać na pocieszenie. Ale jeśli życie akurat wali się na głowę, on nie obieca, że wszystko będzie dobrze. Raczej szepnie: „Wiem, jak to jest. I to też jest modlitwa”. Być może to wystarczy żeby przez chwilę nie być samemu.

(Piotr Kwiatek)